USTAWA O ZMIANIE USTAWY O PODATKU DOCHODOWYM OD OSÓB PRAWNYCH
W dniu 21 maja 2021 r. Parlament Federalny (Bundestag) przyjął projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Rada Federalna (Bundesrat) zatwierdziła projekt w dniu 25 czerwca 2021 roku.
Celem ustawy jest stworzenie bardziej korzystnych ram funkcjonowania dla średnich spółek osobowych i przedsiębiorstw rodzinnych pod względem podatkowym. Podmioty te mają zyskać możliwość rozliczania podatku dochodowego na zasadach obowiązujących dla spółek kapitałowych (tzw. model opcyjny). Może to być korzystne w przypadku zatrzymania zysku, który w przypadku spółek kapitałowych jest opodatkowany tylko w wysokości ok. 30%. W przypadku spółek osobowych wspólnicy muszą natomiast zapłacić podatek od zysków zatrzymanych według stawek podatku dochodowego od osób fizycznych.
Poprzez złożenie nieodwołalnego wniosku do właściwego urzędu skarbowego spółka może skorzystać z możliwości wyboru opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych. Należy tego dokonać w formie elektronicznej w oparciu o określony urzędowo zestaw danych najpóźniej na miesiąc przed rozpoczęciem roku obrotowego, od którego ma obowiązywać stawka opodatkowania od osób prawnych. Dla skuteczności wniosku wymagane jest podjęcie przez wspólników stosownej uchwały kwalifikowaną większością głosów lub jednogłośnie, w zależności od umowy spółki.
Możliwy jest również powrót z opodatkowania w systemie przyjętym dla osób prawnych do zasad obowiązujących dla spółek osobowych. Aby móc skorzystać z tej opcji wymagana jest również uchwała wspólników oraz złożenie wniosku do urzędu skarbowego.
Skutki prawne skorzystania z opcji dotyczą podatku dochodowego i podatku od nabycia gruntu. Spółka, która wybiera tę opcję, podlega podatkowi dochodowemu od osób prawnych oraz podatkowi od działalności gospodarczej jak spółka kapitałowa. Wspólnicy posiadają udziały w fikcyjnej spółce kapitałowej. W ich przypadku tylko wypłacone udziały w zysku są opodatkowane jak wypłaty zysku w spółce kapitałowej.
Dla celów podatku VAT i podatku od spadków spółka korzystająca z omawianej opcji jest nadal uznawana za spółkę osobową.
Dla celów podatkowych, wybór tej opcji jest uznawany za zmianę formy prawnej spółki osobowej w spółkę kapitałową z odpowiednimi skutkami podatkowymi wynikającymi z przekształcenia. W związku z tym na wniosek zainteresowanych zasadniczo możliwe jest przeprowadzenie tej procedury w sposób neutralny pod względem podatkowym, z kontynuacją wartości księgowej. Z chwilą złożenia takiego wniosku rozpoczyna się siedmioletni okres ograniczenia uprawnień. W przypadku sprzedaży udziałów i innych transakcji w okresie obowiązywania wspomnianego ograniczenia, zasada kontynuacji wartości księgowej nie ma zastosowania retroaktywnie i pro rata temporis. W związku z tym ukryte rezerwy istniejące w momencie zmiany formy prawnej podlegają (częściowemu) opodatkowaniu.
Również w przypadku ponownej zmiany formy prawnej na spółkę osobową należy postępować zgodnie z odpowiednimi przepisami ustawy o opodatkowaniu przekształceń spółek. Zasadniczo istnieje więc możliwość przejścia z jednej formy na drugą na system neutralny pod względem podatkowym. Jednakże wszystkie zyski zatrzymane w międzyczasie powodują fikcyjną wypłatę zysku i obowiązek odprowadzenia odpowiednich podatków przez udziałowców.
Z opcji można po raz pierwszy skorzystać w odniesieniu do okresu sprawozdawczego obejmującego rok 2022. Warunkiem jest złożenie stosownego wniosku najpóźniej do dnia 30.11.2021. Ustawa nie przewiduje minimalnego okresu, przez jaki wnioskodawca ma obowiązek korzystać z modelu opcyjnego. Ze względu na fikcyjną zmianę formy prawnej, w przypadku – uzasadnionego w większości przypadków – wniosku o kontynuację wartości księgowej należy jedynie przestrzegać wspomnianego wyżej siedmioletniego okresu ograniczenia uprawnień. W związku z tym faktyczny okres zobowiązania wynosi siedem lat, a skorzystanie z opcji powrotu do poprzedniej formy prawnej byłoby możliwe dopiero od okresu sprawozdawczego 2029.
Oprócz stworzenia modelu opcyjnego, w ustawie rozszerzono zakres rodzajów przekształceń, jakie mogą podlegać omawianym przepisom; tym samym prawo podatkowe regulujące przekształcenia zyskało globalne ramy. W przyszłości fuzje, podziały i zmiany formy prawnej przedsiębiorstw mających powiązania z państwami trzecimi powinny być również możliwe w sposób neutralny pod względem podatkowym.
Ponadto nastąpią zmiany w uregulowaniach dotyczących podatkowej grupy kapitałowej. Dotychczasowe korekty związane z rozliczaniem nadpłat i niedopłat mają zostać zastąpione prostszym systemem, tzw. rozwiązaniem depozytowym. Może to skutkować opodatkowaniem wstępnym w oparciu o stawki przejściowe.
OPODATKOWANIE TESTÓW NA COVID-19
Zarówno Federalne Ministerstwo Finansów, jak i administracje podatkowe szeregu krajów związkowych zajęły stanowisko w sprawie opodatkowania testów na COVID-19:
1. Z punktu widzenia pracodawcy
W przypadku finansowania przez pracodawcę testów na COVID-19 pracownik nie jest zobowiązany do płacenia podatku od świadczenia niepieniężnego. Pracodawca zleca pracownikowi we własnym interesie wykonanie testu na COVID-19. Pracodawca może odliczyć koszty związane z testem jako koszty w ramach uzyskania przychodu z prowadzonej działalności.
2. Z punktu widzenia pracownika
W przypadku gdy pracownik poddał się testowi na COVID-19 z własnej inicjatywy, koszty te zasadniczo nie mogą być odliczone jako koszty związane z uzyskaniem przychodów, ponieważ przeprowadzenie takiego testu nie zostało wyraźnie zlecone służbowo.
Jeżeli natomiast pracodawca wymaga od swoich pracowników przedstawienia negatywnego wyniku testu na COVID-19 w celu powrotu do pracy, koszty te można odliczyć jako koszty związane z uzyskaniem przychodów, chyba że są one zwracane przez pracodawcę lub ubezpieczenie zdrowotne.
Pracownik nie może odliczyć tego kosztu jako kosztu nadzwyczajnego, ponieważ pandemią COVID-19 dotknięci są wszyscy podatnicy, a zatem nie są to wydatki nadzwyczajne.
